Yapılan araştırmalar gösteriyor ki dünya genelinde her yıl ortalama 20- 50 milyon ton elektronik atık meydana çıkıyor. Bu rakam şu an dahi oldukça yüksekken yakın gelecekte bu rakamın çok daha fazla olması bekleniyor. İnsanlık olarak dünyaya verdiğimiz zararları düşününce elektronik atık konusunu biraz daha araştırmakta fayda var. Örneğin ürettiğimiz elektronik atık miktarının kaç adet Eyfel Kulesi ettiğini biliyor muyuz? Ya da e-atık hakkında ne kadar bilgimiz var?
Elektronik Atık ya da Kısaca E- Atık Nedir?
Elektronik cihazların sahip olduğu kullanım ömrünün tamamlanması, ya da en yalın haliyle çöpe dönüşmesi durumuna elektronik atık, kısaca da e-atık adı verilmektedir. Öyle ki günlük hayatta kullandığımız her elektrikli alet, televizyon, radyo, bilgisayar, yazıcı, çamaşır makinesi, buzdolabı gibi elektronik eşyalar, kullanım ömürleri bittiği vakit elektronik atık sınıfına girecektir. Peki, elektronik atık doğaya ve canlılara nasıl bir zarar veriyor?
Elektronik atıklar, çoğunluğu zehirli kabul edilen Kobalt, Baryum, Cıva gibi bin üzeri zararlı madde içermekte ve atıklar düzgün bir şekilde yok edilmediğinde de bu maddeler insan-çevre sağlığına ciddi anlamda zararlar vermektedir. Hal böyle olunca da elektronik atık dönüşümünün ne denli önemli olduğunu belirtmekte de fayda var.
Ne Kadar Üretiyoruz?
Dünyadaki atıkların %1’ini elektronik atıkların oluşturduğunu düşündüğümüzde bu rakam oldukça az gibi gözükmektedir. Ancak bu yüzde birlik rakama rağmen topraktaki tehlikeli madde kirliliğinin %7o’ine elektronik atıkların sebep olduğunu öğrendiğimizde durum pek de iç açıcı değil. Kısacası her yıl dünya olarak 50 milyon ton elektronik atık ürettiğimiz gerçeğini düşünelim. Toplamda bu rakama bakıldığında bu rakamın 4500 Eyfel Kulesi’ni işaret ettiğini biliyor muydunuz?
Peki, Ne Yapmalı?
Toplanan elektronik atıklar için bakanlıkça lisanslandırılan işleme tesisleri mevcuttur. Bu tesislerde her bir elektronik alet için ayrıştırma işlemi kullanılıyor. Örneğin küçük bir şarj kablosu için de bir buzdolabı için de materyallerine ayrıştırma ve hammadde haline getirilme işlemi uygulanıyor. Bu da ülkemiz ekonomisine katkı sağlamakla birlikte yaşadığımız dünyayı kirletmemizin önüne geçiyor.
